Resultaten van mini-onderzoekjes naar het Belgisch-Nederlands.
In 2009 werkte ik mee aan het tiende Dialectenboek van de Stichting Nederlandse Dialecten, met als thema ‘Groeten in Nederland en Vlaanderen’. Hoewel het een heel boeiend thema is, waren er maar weinig oudere publicaties over te vinden. Nu, in 2017 doe ik het onderzoekje van toen over. In mijn…
De cello. Het instrument kent iedereen wel: dat grote instrument dat op een viool lijkt, en tussen de benen van de muzikant staat. Maar de uitspraak, dat is een andere zaak. Er zijn namelijk een aantal varianten in de omloop die druk met elkaar concurreren. Nou ja, wat is druk? Het woord…
‘Oud’ modern Met mijn zevende mini-onderzoekje wilde ik de verspreiding onderzoeken van de benamingen voor ‘moderne’ begrippen, dat wil zeggen begrippen die pas na de Tweede Wereldoorlog in gebruik waren gekomen. Dat soort variatie was immers amper onderzocht, omdat variatielinguïstiek heel lang gericht was op het verzamelen, beschrijven en…
Introductie van kauwgom Het Engelse, Amerikaanse en Canadese bevrijdingsleger brachten in 1944 niet enkel de vrijheid met zich mee, maar ook een hoop nieuwe producten. Een van die nieuwigheden, die vooral de jeugd vol enthousiasme overnam, is kauwgum. Het is bekend dat Indianen al lang kauwden uit gom of hars…
Quizvraag: wat is een houwtouw? Geen idee? Geen zorg, je bent niet de enige. Tweede vraag: hoe noem je het voorwerp op de foto hieronder? Opnieuw geen idee? Ook nu ben je lang niet de enige. Toen ik enkele maanden geleden vijf moderne begrippen opvroeg, werd op deze vraag opvallend…
Om je vloeren schoon te maken, heb je enkele dingen nodig: een dweil, een emmer warm water, een schoonmaakmiddel en … nog een ding. Een stok met een dwarse stok met rubber, waarmee je de natte dweil over de vloer beweegt en vervolgens met een uitgewrongen dweil het overtollige water…
De balpen. Er zijn weinig uitvindingen die het schrijven zo toegankelijk hebben gemaakt voor letterlijk iedereen. Tegenwoordig hoef je ze niet eens te kopen: bij zowat elke gelegenheid krijg je wel een of meerdere balpen(nen) met logo toegestopt. Ooit was dat anders: als je wilde schrijven, moest dat ofwel met…
AN en taalvariatie Geografische variatie in het algemeen Nederlands: lang werd aangenomen dat dat niet kon. Algemeen Nederlands is immers algemeen, en dus overal hetzelfde. Zeker de benamingen voor moderne zaken, die in gebruik zijn gekomen nadat zowat iedereen A(B)N geleerd had, kunnen volgens deze visie geen geografische variatie kennen.…
‘Geft da kaske na is hier’, zong Clement Peerens in 2008. Het kaske waarvan sprake is geen dressoir of kleerkast. Nee, het is de afstandsbediening van de televisie. Het kaske, ook wel bakske, de remote of zapper waar in menig huishouden om gekibbeld wordt. Heel wat woorden, voor een voorwerp dat ons leven…
