Eind 2020 is bij uitgeverij Garant de Nieuwe Leestekenwijzer Compact. Alles over leestekens en andere tekens van Peter van der Horst verschenen. Zoals de titel al zegt, is het de compacte versie van zijn boek Nieuwe Leestekenwijzer uit 2019, dat ik ook besproken heb.
Ik was al vrij enthousiast over de Nieuwe Leestekenwijzer, omdat het zo gedetailleerd is en zo uitgebreid op alle leestekens en speciale tekens in ging. Het blijft nog steeds een van de meest complete naslagwerken over leestekens dat op de markt is. Maar ik had één puntje van kritiek: net vanwege die omvang is het minder geschikt om snel het antwoord op een concrete vraag in op te zoeken.
De Nieuwe Leestekenwijzer Compact vangt dit probleem op. Het boek is 220 blz. dik, iets meer dan de helft van de 388 blz. van zijn uitgebreide voorganger. Dat maakt het meteen een stuk hanteerbaarder. De vraag is nu welk effect dat inkorten heeft op de inhoud van het boek.
Het antwoord: verrassend weinig. De inhoudsopgave verschilt maar op één punt: de ‘streepjes’ krijgen geen apart hoofdstuk meer. Maar aangezien die informatie nu verwerkt is in enkele andere hoofdstukken, telt dit eigenlijk niet meer. Dezelfde onderwerpen komen dus nog steeds aan bod, maar het verschil zit hem in de begeleidende uitleg en in de voorbeelden.
De Nieuwe Leestekenwijzer bevat behalve uitleg over het gebruik van de verschillende leestekens ook extra informatie, zoals over de BIN-normen, over oude regels en gewoontes die intussen veranderd zijn en uitleg over helder schrijven die zijdelings te maken heeft met het behandelde leesten (bijvoorbeeld over de zinslengte in het hoofdstuk over de punt). Daarnaast staan bij sommige leestekens lange lijsten met voorbeelden van een bepaalde toepassing. De lijst bij het afbrekingsstreepje bijvoorbeeld is iets meer dan drie bladzijden lang. Die zaken zijn heel nuttig voor een handboek, maar ze maken een boek ook dik en log.
In de Nieuwe Leestekenwijzer Compact heeft Van der Horst zich duidelijk gefocust op de kern van het leestekengebruik: wanneer gebruik je welk leesteken? Alle randinformatie die wel met de leestekens te maken heeft, maar niet over die kern gaat, heeft hij geschrapt of op zijn minst drastisch ingekort. Dat geldt ook voor de voorbeelden: de illustratieve voorbeeldzinnen die het gebruik duidelijk maken zijn er nog, de lange lijsten (zoals de afkortingen bij de punt en de woorden bij het afbrekingsstreepje) zijn geschrapt.
Het resultaat is een heel hanteerbaar en vlot doorzoekbaar boek dat alle informatie over leestekens bevat die je nodig hebt tijdens het schrijven. Het is nog steeds wet groter en dikker dan het leestekenboekje van Onze Taal, maar dat komt dan weer omdat de insteek niet helemaal hetzelfde is. Het boek van Van der Horst staat helemaal op zichzelf, terwijl in de gids van Onze Taal hier en daar voor meer uitleg en voorbeelden naar de website verwezen wordt. Naar mijn gevoel vullen ze elkaar prima aan. Ze liggen in ieder geval allebei binnen handbereik als ik aan het werk ben. En het handboek? Dat prijkt in mijn boekenkast, bij de andere naslagwerken die ik gebruik als ik wat dieper op een onderwerp wil ingaan.
Titel: Nieuwe Leestekenwijzer Compact. Alles over leestekens en andere tekens
Auteur: Peter van der Horst
ISBN: 9789044137873
220 p.
