Hoe acceptabel zijn regionale accenten intussen op de radio? Dat vroeg RITS-student Radio Thomas Rottier zich af na de intensieve stem- en uitspraaktraining die hij tijdens zijn opleiding kreeg. En dus werd die kwestie het onderwerp van zijn masterpaper.
Recieved Pronunciation versus lokale accenten
Thomas Rottier haalt de mosterd voor zijn onderzoek bij de BBC, die de laatste tijd de Received Pronunciation stilaan inruilt voor meer lokale accenten. Op die manier wil ze dichter aanleunen bij het taalgebruik van de man in de straat. De Britse luisteraar stelt die herkenbaarheid op prijs. Rottier wil voor zijn eigen onderzoek nagaan of dat ook zou gelden voor de Vlaamse radioluisteraar. Hij vermoedt zelf dat bij regionale berichtgeving regionale accenten hoger gewaardeerd zullen worden dan een neutrale standaardtalige uitspraak. Bij globale berichtgeving verwacht hij dat de standaardtalige uitspraak net weer hoger gewaardeerd worden. Dezelfde tweedeling vermoedt hij ook bij de stijl van presenteren verschilt: een milder oordeel voor een regionaal accent bij een presentator dan bij een nieuwslezer.
16 radioberichten
Voor zijn onderzoek nam Rottier 16 radioberichten op. 8 ervan zijn ingelezen in de stijl van een nieuwslezer, de 8 andere in presentatorstijl. Er was eveneens een evenwichtige verdeling tussen regionaal en algemeen-globaal nieuws. Ten slotte werd de helft van de berichten ingelezen met een neutrale standaardtalige uitspraak, en de andere helft met een regionaal accent: 2 met een Gents, 2 met een Antwerps, 2 met een West-Vlaams en 2 met een Limburgs accent. Van die berichten ging er telkens eentje over een regionaal thema en een over een algemeen thema. Via een online enquête vroeg hij de invullers de radiofragmenten via waardeschalen te beoordelen op het vlak van authenticiteit, geloofwaardigheid, verstaanbaarheid en appreciatie. Uiteindelijk vulden 38 mensen de enquête in.
Neutraal, of liever regionaal?
De hypothese houdt maar gedeeltelijk stand. Regionale accenten worden in alle types nieuwsberichten en presentatoren lager gewaardeerd dan de standaardtalige uitspraak. De berichten met regionaal accent werden ook niet beter beoordeeld door mensen van die regio dan door mensen buiten de regio. De invullers van de enquête waren wel milder voor regionale berichtgeving met een regionaal accent dan voor globale berichtgeving met een regionaal accent.
Conclusie: de luisteraar verwacht van radiopresentatoren altijd dat ze een neutrale standaardtalige uitspraak hebben. Dus ook voor de presentatoren bij lokale en regionale radiostations is er geen excuus meer. Oefen op die uitspraak, uw luisteraar waardeert het!
Meer informatie? Neem contact op met Thomas Rottier.
