Onze familienamen zijn vrijwel allemaal ontstaan uit bijnamen die van generatie op generatie werden overgeleverd en uiteindelijk op het einde van de achttiende eeuw officieel werden geregistreerd. Door op zoek te gaan naar de oudste registraties van familienamen in documenten, hebben naamkundigen vier hoofdcategorieën en enkele subcategorieën ontdekt. Zo ontstonden basisbegrippen om familienamen te beschrijven.
Basisbegrippen familienamen
- Afkomstnamen: patroniemen of vadersnamen, metroniemen of moedersnamen, andere afstammingsnamen.
- Herkomstnamen: namen van landen of steden of op basis van landschapselementen. Een bijzonder type herkomstnamen zijn de huisnamen.
- Beroepsnamen
- Bijnamen op basis van fysieke en uiterlijke kenmerken of karaktereigenschappen.
Familienamen op basis van een diernaam vormen een aparte categorie. Diernamen kunnen om diverse redenen gegeven worden, en daarom is het niet zo eenvoudig de herkomst van dat soort familienamen te achterhalen.
