Wat als je naam Strijder betekent?

Jihad. Zo heet ze, het meisje dat gisteren ongewild voor een twitterrelletje zorgde (update 2021: de oude berichtgeving hierrond is intussen offline gehaald, maar in 2018 verwijst de ombudsman van de VRT er wel naar toen er vragen kwamen bij haar job bij de VRT). Gewoon door Jihad te heten, in een land waar dat geen alledaagse voornaam is en het woord een hoop vervelende connotaties heeft. ‘Heilige Oorlog’, bijvoorbeeld, met alle beelden van strijders en terroristen die erbij horen. Wie noemt zijn kind in godsnaam naar zoiets? Wel, eigenlijk niemand.

Want Jihad betekent helemaal niet ‘Heilige Oorlog’. Het woord omvat een heel scala aan betekenissen, die je nog het beste kunt samenvatten als ‘moeite doen, gedreven zijn, zich inspannen om een doel te bereiken’. De naam komt wel meer voor en is een typische voornaam met een wenskarakter. Namen met een wenskarakter vind je in heel wat culturen, onder meer de Germaanse. Je kiest dan als ouder bewust de naam voor je kind, omdat je via de betekenis van die naam je kind allerlei eigenschappen toewenst. Gedrevenheid, bijvoorbeeld. Of strijdbaarheid, moed, leiderschap.

Zulke namen kennen wij in Europa dus ook. Ik geef enkele voorbeelden: Edgar ‘speer’, Eggert ‘sterk door het zwaard’, Emmeline ‘ingespannen strijdster’, Ferdinand ‘moedige voorvechter’, Geertrui ‘onoverwinnelijke speerstrijdster’, Gideon ‘verbrijzelaar’, Gerold ‘heerser met de speer’, Hakon ‘strijdende mens’, Herman ‘held uit het leger’, Hildegonde ‘vaardig in de strijd’, Koen ‘dapper en vaardig’, Leonard ‘moedig als een leeuw’, Lodewijk ‘roemrijke strijder’, Marcel ‘de strijdbare’ en Richard ‘beschermheer’. En dan heb ik de namen van goden, walküren, beren en everzwijnen met hun associaties van kracht en moed nog weggelaten. Conclusie: er lopen heel wat mensen rond met een naam die een behoorlijk strijdbare betekenis heeft.

‘Ja maar,’ kun je nu zeggen, ‘niemand kent die betekenis nu nog. Wij geven die namen niet omdat wij willen dat onze kinderen strijders worden. Wij geven namen omdat we ze mooi vinden.’ Dat klopt. Uit een onderzoek van 1995 blijkt dat naast vernoeming naar een familielid ‘mooi’ een belangrijk motief is om een naam te kiezen, naast ‘leuk’ en ‘bijzonder’. Maar al die motieven kunnen ook perfect opgaan voor de naam Jihad. De naam komt vaak voor, dus vernoeming is perfect mogelijk. En bij de motieven ‘mooi’ en ‘leuk’ wordt niet echt duidelijk waarom iemand een naam mooi of leuk vindt. Soms is het vanwege de klank, maar niet altijd. Kan het ook vanwege een associatie of vanwege de betekenis zijn?

Zo gek is die naam dus niet. Jihad. We kunnen er maar beter aan wennen, denk ik. We zullen immers in de toekomst ongetwijfeld meer van de gedreven Jihad Van Puymbroeck horen.