‘’Zalig kerstfeest’ heeft afgedaan. ‘Fijne feestdagen’ is de eindejaarswens van de eerste keus, zo blijkt uit een peiling van Onze Taal.’ Zo staat het inderdaad in het novembernummer van het tijdschrift Onze Taal en de man van het Genootschap bevestigde het een tijdje geleden nog op Nieuwe feiten op Radio 1. Hij had het over ontkerkelijking en dat mensen elkaar vooral niet onder druk willen zetten of een te religieuze indruk willen geven. Dat vond ik raar. Zelf heb ik de indruk dat we elkaar nog perfect een ‘zalige Kerst’ kunnen wensen zonder rare blikken te krijgen. Als ik iets raar vind, is mijn eerste reflex: uitzoeken, die handel. Zeker als het over taal gaat. En wat een toeval: vorig jaar had ik zelf in een enquête al gevraagd wat we elkaar tijdens allerlei feesten toewensen.
Hier in Vlaanderen wensen we elkaar een zalig kerstfeest, een zalige Pasen en in mindere mate een zalig eindjaar. In Nederland gebeurt dat inderdaad veel minder. Hoe dat komt? Om te beginnen is een wens met ‘zalig’ typisch iets voor rooms-katholieken. Protestanten doen niet aan ‘zalig’. Vandaar dus dat die wensen in heel Vlaanderen heel gewoon zijn, maar in Nederland beperkt blijven tot de overwegend katholieke provincies: Noord-Brabant en Limburg. En daar zijn ze inderdaad door de ontkerkelijking op hun retour.
Maar in Vlaanderen maakt dat allemaal niet zoveel uit. Niemand zal denken dat je een overtuigde kerkganger bent, alleen omdat je je naasten een zalig kerstfeest wenst. Het woord ‘zalig’ heeft die exclusieve band met religieuze tradities hier al lang niet meer. Het bewijs? Spits je oren maar eens als je vrienden vol enthousiasme vertellen over hun laatste vakantie, over hun geweldige restaurantbezoek, over dat ene concert waar ze zo naar hadden uitgekeken of over die fijne rustige wandeling in de natuur. Wedden dat het woord ‘zalig’ binnen de kortste keren valt?
We zaligen er lustig op los hier in het zuiden. Muziek, onze vrienden, uitstapjes, humor, seks, rust of net drukte, alles waar we van genieten is zalig. Daar horen feesten dus ook bij. En ja, ook Nederlanders hebben het wel eens over een zalig tochtje of een zalig wijntje. Maar het is opvallend minder vaak, in het noorden noemen ze leuke dingen liever ‘heerlijk’.
En omdat genieten zalig is, wens ik iedereen die het horen wil zalige feesten, met zalig eten, zalige cadeautjes en zalig gezelschap. En natuurlijk een zalig 2019.
Eerder verschenen bij VRT Taal op 17 december 2018
