In het elfde mini-onderzoekje ga ik op zoek naar de betekenissen van het woord ‘goesting’.
‘Goesting’ is van afgekeurd belgicisme geëvolueerd tot het meest typische Vlaamse (Belgisch-Nederlandse) woord. In 2004 werd het door de Vlamingen verkozen als mooiste Nederlandse woord en intussen duikt het op in tal van slogans en namen voor restaurants, koffiehuisjes, shoppingwebsites enz. In het boek ‘Typisch Vlaams’ staat de betekenis als volgt beschreven:
“‘Goesting’ drukt volgens veel Vlamingen meer genot uit dan ‘zin’ of ‘trek’. Daarom werd het ooit verkozen als het mooiste Vlaamse woord. Van Dale markeert het als ‘informeel’; Prisma als ‘spreektaal’. Steeds meer Nederlanders weten intussen wat het betekent.”
Maar klopt dit wel?
Wat ik via deze vragenlijst te weten wil komen:
– is ‘goesting’ enkel de Vlaamse versie van ‘zin’ of ‘trek’, of gaat het breder? Of net niet?
– is ‘goesting’ enkel informeel/spreektaal, of gebruikt u het ook in formele situaties of schrijftaal?
– in sommige regio’s is ‘goeste (hoeste)’ gebruikelijk. Waar precies? En zegt men daarnaast ook ‘goesting’?
– is ‘goesting’ in Nederland enkel bekend als Vlaams woord, of wordt het intussen ook actief gebruikt?
Ik zou u daarom dus willen vragen om niet enkel aan te vinken welke woorden u actief gebruikt, maar ook in welke situaties (informeel, formeel), of het woord ook kan in geschreven vorm en zo ja, welke (citaten, reclame, krantenartikels, …). Als het volgens u eerder dialect of regiolect is, mag u dat zeker ook melden.
Ik ben van oorsprong Zaankanter, woon nu in de Gelderse Achterhoek (Lochem) en in geen van beide gebieden wordt het woord “goesting” of iets dat erop lijkt gebruikt; dat weet ik zeker. Als men in de Zaanstreek trek had, zei men: ”Ik hew best doei.” Dat was geen groet, maar een melding dat men trek had. Het omgekeerde kon ook: “Nee, dankie zeun, ik hew gien doei.”
Toevoeging op het vorige. Als men tegenwoordig gasten uitzwaait, of als men een praatje langs de weg afsluit, hoor ik vaak genoeg langs de weg schreeuwen: “Doei!” of dubbel: “Doe-doei!” danwel “Doei-doei!” Een autoverzekeraar probeert het via de tv zelfs heel het Nederlandstalige volk door de strot duwen te willen, want iemand die in fatsoenlijk Brabants “Houdoe” zegt, wordt subiet teruggefloten, om óók “Doei-doei” te zeggen! Triest. Zo zijn we demee met ons allen luidkeels aan het melden, dat we best wel wat lùsten zouden … 🙁
Bij ons in Hoogerheide (Nederland) kennen we het woord ‘goesting’ goed, maar dan alleen in de betekenis: trek, zin. We gebruiken het woord echter zelden of nooit.
Ik heb gewoond in Zuidholland, Zeeland, Utrecht en Gelderland (Nijmegen). In al deze streken wordt “goesting” wel begrepen maar ik heb het er nooit serieus horen gebruiken. Behalve door mensen die uit België kwamen.
In Noord-Oost Brabant kennen we het (mooie) woord goesting wel, maar gebruiken het zelden.
In Maastricht, waar ik oorspronkelijk vandaan kom, kennen we het woord goesting wel, maar ik heb het nooit horen gebruiken.
In Amsterdam, waar ik eveneens lang heb gewoond, gebruikte
niemand in mijn omgeving het. Mijn Vlaamse buren, hier in Frankrijk, gebruiken het wel degelijk.
Ik ben opgegroeid in Dirksland, woonde in Spijkenisse, Amsterdam en Nunspeet en kende het woord wel, maar, behalve Belgische mensen, gebruikte niemand het in mijn omgeving.
Wie in mijn omgeving de woorden ‘zin’ of ‘trek’ gebruikt, hanteert een zeer afgeschaafd ABN. Goesting is het normale woord voor mensen die met plezier aan tafel schuiven. Het woord kan ook in andere contexten gebruikt worden, zoals voor een fysieke opdracht die je graag vervult. Of, in seksuele zin. Als je tegen je partner zegt ‘ik heb goesting’, weet die perfect wat je bedoelt.
Ik ben van Heist-op-den-Berg, niet ver van Herenthout aldus, en het woord goesting word hier meer uitgesproken als gusting .
Goesting, net als vermits of “zeker en vast” is voor de Nederlander zo’n signaalwoord dat aangeeft dat we het hier over de Vlaming hebben. Andere Belgische woorden, zoals “zich herpakken”, “de moraal” (= het moreel) zijn wel ingeburgerd.
Is het woord ‘goesting’ niet afgeleid van het Italiaanse woord, gusto?
Waarschijnlijk. Meer hierover zodra de resultaten van dit mini-onderzoekje verwerkt zijn.
Hallo, ik heb geleerd dat het woord goesting uit de Spaanse bezetting stamt, denk aan het moderne “me gusta” = het bevalt me, ik vind het leuk.
Veerle van Betten
Hier kent men het woord wel degelijk en wordt het ook gebruikt maar niet geschreven.
meestal gebruikt men het als men niet zo’n goesting heeft in lopen of fietsen bijvoorbeeld.
Waar is hier? 🙂
Goesting is hier in Vlaanderen een veel gebruikt woord. Het duidt zin of trek aan, maar in heel brede zin. Het woord valt wel onder het dialect, wat mij betreft.
Trek, zin, ook verlangen + seksuele connotatie
Geëvolueerd van dialect naar algemeen aanvaard (b.v. VRT, ook Klara)
Bekend bij en ondertussen ook gebruikt door Nederlanders, en niet alleen om voor de aardigheid eens een Vlaams woord te gebruiken
Goeste is West-Vlaams, neem ik aan.
Een van de zaken die ik wil onderzoeken, is net of goesting wel al in Nederland gebruikt wordt, en zo ja, in welke context dan. ‘Goeste’ (uitspraak: hoeste) is inderdaad West-Vlaams, maar de vraag is daar waar precies in West-Vlaanderen. Ik vermoed namelijk dat het woord niet in de hele provincie gebruikelijk is.
In het Antwerpse gebruiken we het woord goesting waarschijnlijk op een heel brede manier van “zin in hebben” zowel op gebied van eten als van acties: “Ik heb goesting” staat op zichzelf om alle wensen uit te drukken van dat moment, en inderdaad de seksuele connotatie is hier ook van toepassing.
Verder Goesting hebben in, of goesting hebben om iets te doen. Iets willen dus, in zekere zin.
Of ook in negatieve zin : Lusteloosheid, depressiviteit : geen goesting hebben, of toegespitst naar een bepaald iets, ook dus iets echt niet willen (doen).
Vergeten we ook niet de goesting in de zin van de smaak : helemaal (naar) mijn goesting, helemaal naar wens
Het gebruik zit normaal enkel in de spreektaal al zie je het af en toe geschreven verschijnen
In het Zuid-Westen van West Vlaanderen is goeste (hoeste uitgesproken) trek of zin in een brede betekenis van het woord. Voor mij is het een typisch West Vlaams woord. In de andere provincies van België wordt dat woord niet zo courant gebruikt als in de provincie West Vlaanderen.
In de provincie Zeeland en vooral Zeeuws Vlaanderen komen Vlaamse woorden in de gesproken taal veel voor. Het woord goesting heb ik weinig horen gebruiken. Mijn collega’s begrijpen het woord wel maar gebruiken dit nooit. Het woord wordt in het algemeen niet actief gebruikt.